کد مطلب:48131 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

با توجه به آيات قرآن كريم، اگر قرآن كريم بر كوه نازل شود، آن را متلاشي ميكند، پس چرا بر بعضي انسانها تأثيري ندارد؟

خداوند متعال، در چهار آية پاياني سورة حشر ميفرمايد: اگر اين قرآن را، بر كوهي، نازل ميكرديم، يقيناً، آن را از ترس خداوند، خاشع و فرو پاشيده ميديدي! و اين مثالها را براي مردم ميزنيم، تا در آن خِرَد را به كار گيرند # او، خدايي است كه معبودي جز او نيست، آگاه از پنهان و آشكار است، او رحمان و رحيم است # او، خدايي است كه جز او معبودي نيست. ]او[ همان فرمانرواي پاكِ سلامت ]بخشِ[ ايمني بخشِ نگهبانِ توانمندِ زورآورِ بزرگمنش ]است[. پاك است خدا، از آنچه ]با او[ شريك ميگردانند. او خداي آفرينندة پديد آورندة چهرهساز است. بهترين نامها، از آنِ او است. آنچه در آسمانها و زمين است، تسبيح او ميگويند و او، توانمند فرزانه است. (حشر، 21 ـ 24)

در آية بيستويكِ، اين سوره، خداوند متعال، پرده از روي اين حقيقت بر ميدارد كه نفوذ قرآن، به قدري عميق است، كه اگر بر كوهها نازل ميشد. آنها را تكان ميداد.

بسياري از مفسران، اين آيه را به صورت تشبيه تفسير كردهاند و گفتهاند، كوهها، با تمام صلابت و استحكامي كه دارند، اگر عقل و احساس ميداشتند، با شنيدن آيههاي قرآن، چنان به لرزه در ميآمدند كه از هم ميشكافتند، ولي گروهي از انسانهاي سنگ دل، كمترين تغييري در آنها رخ نميدهد.

برخي ديگر، اين آيه را بر ظاهرش حمل كردهاند و گفتهاند، تمام موجودهاي اين جهان، از جمله كوهها، براي خود، نوعي درك و شعور دارند و اگر آيهاي بر آنها نازل ميشد، از هم متلاشي ميشدند.

در برخي از روايتها، نقل شده كه اسم اعظم خداوند متعال، در آيههاي پاياني سورة حشر است.( ر.ك: مجمعالبيان، مرحوم طبرسي، ج 9، ص 440، مؤسسة اعلمي بيروت. )

رسول گراميفرموده است: هر كس، پايان سورة حشر را بخواند، گناهان گذشته و آيندة او، بخشوده ميشود!. و باز فرموده است: هر كس، آيههاي لو أنزلنا هَذا القرءان... را تا پايان بخواند و در همان شب بميرد، شهيد مرده است.( ر.ك: تفسير نورالثقلين، الحويزي، ج 5، ص 293، انتشارات اسماعيليان. )

قرآن كريم، كتابي است حق و براي هدايت همگان نازل شده و عموم جوامع بشري را به تدبر در آن فرا خوانده است، جلوهاي از جلوههاي خداوند و آيهاي از آيات الهي است، عموم جوامع بشري را به تدبر در آن فرا ميخواند، ولي بعضي از انسانها بر اثر گناه، دلشان را بستهاند، در اين صورت تدبر در قرآن نصيبشان نميشود، گناه دل را قفل كرده و ميبندد. رسول اكرمانسان كامل است، دلش باز است و توان تدبر در قرآن را دارد، لذا معاني قرآن در آن نفوذ ميكند: أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ ;(شرح،1) آيا ما سينة تو را گشاده نساختيم؟ آن حضرت، توان تدبر در قرآن را دارد به همين منظور نيز توفيق تعليم نصيبش ميشود، زيرا قلب باز، حاضر نيست به غير قرآن بنگرد، چون توجه به غيرقرآن به نوبة خود، غفلت و گناه است و باعث بسته شدن دل ميشود. اگر كسي اهل تدبر در قرآن نباشد، نميتواند راه را از بيراهه تشخيص دهد و اگر كسي اهل نزاهت و پاكي نباشد، تدبر در قرآن نصيبش نميشود، چون با قلب بسته نميتوان به سراغ قرآن رفت.

قرآن كريم، دربارة تجلي خداوند بر كوه نيز ميفرمايد: فَلَمَّا تَجَلَّيَ رَبُّهُو لِلْجَبَلِ جَعَلَهُو دَكًّا وَ خَرَّ مُوسَيَ صَعِقًا;(اعراف،143) اما هنگامي كه پروردگارش جلوه بر كوه كرد، آن را همسان زمين قرار داد و موسي مدهوش به زمين افتاد.، اين خود قرينهاي است كه تجلي خداوند و جلوههاي آن (قرآن كريم)، و آن علم ضروري مخصوصي كه خداوند متعال، آن را دربارة خود اثبات نموده و از آن به رؤيت و لقأ تعبير فرموده است، فقط مخصوص افراد يا چيزهايي است كه از حيث معنوي قدرت و استطاعت تجلي را دارا هستند، و الاّ انساني كه فقط در قيد حيات دنيوي و مشغول جسم و تن خويش و برآوردن حوائج ضروري خويش است، هرگز چنين تشرفي نصيب او نميشود، اين انسان حتي از كوه نيز سختتر و سنگينتر ميشود و هيچ چيز در او اثر نميكند.( ر.ك: تفسيرالميزان، علامه طباطبايي;، ترجمه، سيد محمد باقر موسوي همداني، ج 8، ص 349ـ346، ص 273، نشر بنياد علمي و فكري علامه طباطبايي; / تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 6، ص 354، دارالكتب الاسلامية / سيرة علمي و عملي حضرت رسول اكرم، ص 344، مركز نشر اسرأ. )